News
Της Marianne Ejdersten*
Γνωστός για την φιλική του διάθεση, την φιλειρηνική του στάση και τις εμπνευσμένες ομιλίες του, τίποτα δεν μοιάζει να είναι αδύνατο για τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο. Έχει παλέψει και έχει αντιμετωπίσει ποικίλες δυσκολίες, συμπεριλαμβανομένων μιας σοβαρής ασθένειας, αλλά και διώξεων. Του ζητήθηκε να αναλάβει μια νέα θέση σε ηλικία 62 ετών και αφοσιώθηκε σε μια χώρα της οποίας η γλώσσα και ο πολιτισμός του ήταν άγνωστα. Ενώ έφτασε στο μοναδικό διά νόμου άθεο κράτος, ο Αρχιεπίσκοπος αιτήθηκε την ανοικοδόμηση της εκκλησίας.
Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα, στα Τίρανα της Αλβανίας, ο ίδιος φιλοξένησε την Διάσκεψη του Παγκοσμίου Χριστιανικού Φόρουμ (Global Christian Forum) από την 1-5 Νοεμβρίου 2015. Κατά την Διάσκεψη, 150 υψηλού επιπέδου ηγέτες και εκπροσώποι διαφόρων εκκλησιαστικών παραδόσεων από περισσότερες από 60 χώρες συγκεντρώθηκαν για να ακούσουν και να μάθουν, και να σταθούν αλληλέγγυοι με τις εκκλησίες και τους Χριστιανούς που βιώνουν διακρίσεις και διώξεις ανά τον κόσμο σήμερα. «Αυτός είναι ο καρπός του κοινού μας έργου στην Αλβανία», δήλωσε ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος παραχώρησε συνέντευξη στο τμήμα Επικοινωνίας του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ). Η συζήτηση έλαβε χώρα στην κατοικία του στα Τίρανα.
Απόστολος της ειρήνης και της καταλλαγής, από την αρχική γνωριμία μας το 1997, ο Αρχιπίσκοπος αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πρότυπά μου. Έχω πλήρη συνείδηση ότι πολλοί συμμερίζονται την άποψή μου. Συναντιόμαστε στο γραφείο του την επομένη των 86ων γενεθλίων του. Μου απευθύνει έναν θερμό χαιρετισμό, προσφέροντας ελληνικό καφέ και κέικ. Η αίθουσα υποδοχής έχει ζεστά χρώματα, λουλούδια και εικόνες. Αφηγείται την ιστορία της ζωής του Αρχιεπισκόπου, που κάποιες φορές μαρτυρά τον κίνδυνο. Το παράθυρο με το διπλό τζάμι ανέκοψε την πορεία της σφαίρας που κατευθυνόταν σε αυτόν. Η σφαίρα εκτοξεύτηκε από ελεύθερο σκοπευτή, κατά τη διάρκεια της πολιτικής αναταραχής του 1997 η οποία εξώθησε την κατά πλειοψηφία μουσουλμανική Αλβανία στο χάος, απειλώντας τη ζωή του Αρχιεπισκόπου. «Διατηρώ το παράθυρο», σημειώνει ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, «για να μου θυμίζει ότι η ζωή μπορεί να τελειώσει σε ένα δευτερόλεπτο. Δεν πρέπει να χάσουμε ούτε μια μέρα».
Λίγοι άνθρωποι αξιοποιούν τις ημέρες τους όπως ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος. Φιλάσθενος αλλά ενεργητικός, έχει περάσει τα τελευταία 24 χρόνια υπερβαίνοντας τεράστια εμπόδια για την επίτευξη ενός συχνά αποκαλούμενου θαύματος σε μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης.
Από την Ελλάδα στην Αφρική και στην Αλβανία
Γεννημένος σε μια θρησκευόμενη οικογένεια στον Πειραιά της Ελλάδας, στις 4 Νοεμβρίου 1929, ως νέος έδειξε ενδιαφέρον για την επιστήμη, αλλά η οπτική του άλλαξε μετά από τέσσερα χρόνια ναζιστικής κατοχής της Ελλάδας. Η κατοχή έφερε φόβο, καταστροφή και την φρίκη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε συνειδητοποίησε ότι ο μόνος τρόπος για να κατανοηθεί η δυστυχία ήταν να εργαστεί για την αιώνια ειρήνη, το είδος της ειρήνης που μπορεί να προέλθει μόνο από τον Ιησού Χριστό. Έχει αφιερώσει τη ζωή και την καριέρα του στην εκπλήρωση της εντολής του Χριστού.
Ο επίσημος τίτλος του είναι Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, αλλά μερικές φορές ο Αναστάσιος αποκαλείται Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και Πάντων. Δεν είναι ένας τίτλος στον οποίο αντιτίθεται. «Είμαι αρχιεπίσκοπος όλων. Για εμάς, κάθε άνθρωπος είναι αδελφός ή αδελφή. Η εκκλησία δεν υπάρχει μόνο για τον εαυτό της. Είναι για όλους τους ανθρώπους».
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, περίπου 160.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη βία της Βαλκανικής Χερσονήσου. Παρά το γεγονός ότι οι συγκρούσεις εξαρτώνταν σε μεγάλο βαθμό από εθνικές διαφορές, η θρησκεία έπαιξε έναν κρίσιμο ρόλο στον τρίπλευρο πόλεμο που ενέπλεξε Ορθόδοξους Χριστιανούς, Ρωμαιοκαθολικούς, και Μουσουλμάνους. Ο Αρχιεπίσκοπος ανακάλυψε αμέσως μετά την άφιξή στην Αλβανία το 1992, ότι ο ρόλος του δεν ήταν απλώς να ηγηθεί της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αλβανία. «Θα πρέπει να λάβετε υπόψιν ότι η Αλβανία είχε πολύ μικρή εμπειρία του να είναι μια ανεξάρτητη χώρα και ακόμη λιγότερη εμπειρία της ελευθερίας». Κατά την κομμουνιστική εποχή, από το1945 εώς το 1990, η Αλβανία, ακριβώς βόρεια της Ελλάδας, έγινε η μόνη χώρα στον κόσμο που απαγορεύσε κάθε θρησκευτική πρακτική. Και μόνο αν έκανε κανείς το σημείο του σταυρού, μπορούσε να οδηγηθεί στην φυλακή. Κάθε εκκλησία, τζαμί και συναγωγή καταστράφηκαν ή υπέστησαν μετατροπές με σκοπό την κοσμική χρήση, καθώς οι Αλβανοί, οι οποίοι τώρα αριθμούν 3 εκατομμύρια, ήταν απομονωμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο Αρχιεπίσκοπος θυμίζει ότι «Το Αλβανικό κράτος δημιουργήθηκε το 1912-1913. Στη συνέχεια, ακολούθησαν 25 χρόνια προσπάθειας ανοικοδόμησης αυτού του κράτους στην φτωχότερη χώρα της Ευρώπης. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε με ευρύτερους όρους, για την κοινωνική ανάπτυξη στο σύνολό της, να μην σκεφτόμαστε από την άποψη δεκαετιών, αλλά αιώνων ... Πρέπει να σκεφτούμε τι σημαίνει να είσαι ελεύθερος».
Αν έχεις πίστη, μείνε και αγωνίσου
Μετά την πτώση του κομμουνισμού, το 1991 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο πνευματικός ηγέτης των Ορθοδόξων Χριστιανών, αποφάσισε να στείλει τον Αναστάσιο στην Αλβανία για να υποβάλει έκθεση σχετικά με τη θρησκευτική κατάσταση της χώρας. Ο Αναστάσιος βρήκε 1.600 κατεστραμμένες εκκλησίες και μόνο 22 ηλικιωμένους ιερείς εν ζωή, από τους 440 που υπηρετούσαν στην Αλβανία πριν από τον κομμουνισμό. Οι Αλβανοί, ήταν, ωστόσο, διψασμένοι για θρησκευτική ελευθερία και πολλοί συγκεντρώνονταν για τις ακολουθίες στους αγρούς, όπου τίποτα δεν είχε απομείνει από τις εκκλησίες τους, εκτός από σπασμένες καμπάνες.
Έβλεπε την απελπισία στα πρόσωπα των Αλβανών. «Σκέφτηκα, ποιος θα βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους; Ποιος θα τους δώσει ελπίδα; Είπα στον εαυτό μου: Αν έχεις πίστη, μείνε και αγωνίσου. Αν δεν έχεις, πήγαινε σπίτι». Έτσι, έμεινε. Στην δεκαετία που ακολούθησε, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος πάλεψε για να ξεπεραστούν αιώνες εθνικής και θρησκευτικής εχθρότητας, ώστε να δημιουργηθεί μια νέα εκκλησία για το έθνος.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος υπογραμμίζει: «Περίπου 150 νέες εκκλησίες (μεγάλες σε μέγεθος και μικρές) έχουν ανεγερθεί, 60 εκκλησίες και μοναστήρια, που ορίσθηκαν ως πολιτιστικά μνημεία, έχουν ανακαινιστεί και αποκατασταθεί, και οι 160 εκκλησίες έχουν επισκευαστεί. Περισσότερα από 70 κτίρια αγοράστηκαν, χτίστηκαν και ανακατασκευάστηκαν για να φιλοξενήσουν παιδικούς σταθμούς, σχολεία, κέντρα νεότητας, κέντρα υγείας, μητροπολιτικές έδρες, σπίτια φιλοξενίας, εργαστήρια, συσσίτια, κλπ. Συνολικά υπήρξαν περισσότερα από 460 κατασκευαστικά έργα».
Κάθε είδους εκπαίδευσης είναι ζωτικής σημασίας για τον Αρχιεπίσκοπο. «Η εκπαίδευση είναι πολύ περισσότερο από βιβλία για ανάγνωση και γεγονότα για απομνημόνευση. Στόχος της πρέπει να είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση ανθρώπων που δεν είναι ικανοί μόνο διανοητικά ή εξειδικευμένοι σε συγκεκριμένες ειδικότητες, αλλά που παρακινούνται από τον σεβασμό και την αγάπη, και όχι την απληστία και τον φόβο», παρατηρεί.
«Ο Θεός δεν μας έδωσε πνεύμα φόβου, αλλά εξουσίας. Εκείνοι που φοβούνται τον Θεό δεν φοβούνται τίποτα άλλο».
Γυναίκες και άνδρες στην ιερατική σχολή
Το εκπαιδευτικό έργο με στόχο την προετοιμασία ανδρών και γυναικών για την διακονία στην εκκλησία κατέστη μόνιμη μέριμνα.
«Παλεύουμε με το πρόβλημα της έλλειψης ιερέων. Η νέα γενιά μεγάλωσε σε ένα αθεϊστικό κλίμα, και μετά από αυτό ήρθε το καπιταλιστικό όνειρο, που έκανε πολλούς να αποφασίσουν να πάνε σε άλλες χώρες. Η οσμή του χρήματος είναι πολύ ισχυρή. Σταδιακά κάποιοι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι τα χρήματα δεν φέρνουν την ευτυχία, ότι η ευτυχία μπορεί να προέλθει μόνο από κάτι βαθύτερο».
«Όπως θα έχετε παρατηρήσει, δεν υπάρχουν μόνο άνδρες, αλλά και γυναίκες στην ιερατική σχολή, ίσως το ένα τρίτο των εγγραφών. Κάποτε η αποστολή των γυναικών ήταν κατά κύριο λόγο στο σπίτι, αλλά τώρα συμμετέχουν στον δημόσιο βίο και η εκκλησία πρέπει να αξιοποιήσει τα χαρίσματά τους. Οι γυναίκες επιτελούν μια άλλη μορφή εκκλησιαστικής διακονίας. Υπάρχουν πολλές γυναίκες που έχουν αποφοιτήσει από τη σχολή και οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στις δραστηριότητες της εκκλησίας στην Αλβανία, σε διακονικά έργα φιλανθρωπίας, ως δασκάλες, στην διοίκηση, στην ιεραποστολική δραστηριότητα, και ούτω καθεξής. Θα είχαμε επιτύχει πολύ λιγότερα χωρίς αυτές».
Η Εκκλησία πρέπει να είναι παρούσα
Ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε ότι η εκκλησία θα πρέπει να είναι παρούσα σε όλους τους τομείς της ζωής. Εισήγαγε νέα υγειονομική περίθαλψη, εκπαιδευτικά και αναπτυξιακά προγράμματα, πρωτοβουλίες κοινωνικής ανακούφισης , πολιτιστικά και περιβαλλοντικά έργα, μαζί με άλλες αναγκαιότητες του πολιτισμού.
Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Σε κάθε τομέα της ζωής μας πρέπει να εμφυτεύσουμε μια πνευματική διάσταση. Ο πολιτισμός είναι πολύ περισσότερο από την τεχνολογία! Πάνω απ’ όλα είναι σεβασμός της αξιοπρέπειας των ανθρώπων. Ο πολιτισμός απαιτεί σεβασμό για τη δημιουργία του Θεού. Όπου υπάρχει, υπάρχει ομορφιά».
Προτεραιότητα για τον Αρχιεπίσκοπο είναι τα παιδιά και οι νέοι. «Έχουμε ανοίξει πολλά νηπιαγωγεία, παιδικούς σταθμούς και σχολεία. Το μόνο που με λυπεί είναι ότι δεν μπορούμε να βοηθήσουμε περισσότερους νέους. Κάνουμε ό, τι μπορούμε με το προσωπικό και τον χώρο με τα μέσα που διαθέτουμε».
Όταν ο Αναστάσιος χειροτονήθηκε, πήγε στην Αφρική. «Το ίδιο βράδυ της ημέρας που χειροτονήθηκα ιερέας τον Μάιο του 1964, πέταξα στην Ουγκάντα, την οποία σκεφτόμουν τόσο συχνά και με τέτοια λαχτάρα. Είχα σκεφτεί ότι η Αφρική θα ήταν το σπίτι μου για το υπόλοιπο της ζωής μου. Αλλά η ελονοσία έβαλε τέλος στο όνειρο εκείνο... Ήταν η πρώτη μου εμπειρία του να είμαι κοντά στο θάνατο. Θυμάμαι τη φράση που σχηματίστηκε στο μυαλό μου όταν σκέφτηκα ότι θα πεθάνω: «Κύριέ μου, ξέρεις ότι προσπάθησα να σε αγαπώ». Τότε κοιμήθηκα και την επόμενη μέρα ένιωθα καλά! Υπήρξε μια δεύτερη επίθεση, όταν πήγα στη Γενεύη για να παρακολουθήσω ένα ιεραποστολικό συνέδριο. Ευτυχώς οι γιατροί εκεί ήταν σε θέση να αναγνωρίσουν την ασθένεια και ήξεραν πώς να την αντιμετωπίσουν. Όταν ήμουν αρκετά καλά, ώστε να φύγω από το νοσοκομείο, είπαν ότι πρέπει να ξεχάσω την επιστροφή μου στην Αφρική».
Ο Αρχιεπίσκοπος επέστρεψε στις σπουδές του, αλλά δεν ξέχασε την Αφρική. Με υποτροφία, συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, από το 1965 έως το 1969. Ειδικεύτηκε στην Ιστορία της Θρησκείας, αλλά επίσης σπούδασε εθνολογία, ιεραποστολική, και Αφρικανικές Σπουδές. Το θέμα της διατριβής του ήταν: «Τα πνεύματα Mbandwa και το πλαίσιο της Λατρείας τους: Έρευνα στην Αφρικανική Θρησκεία της Δυτικής Ουγκάντας».
Τοπική και παγκόσμια οικουμενική κίνηση
Το 1969, το ΠΣΕ κάλεσε τον Αναστάσιο να δεχτεί μια θέση στην Επιτροπή για την Παγκόσμια Ιεραποστολή και τον Ευαγγελισμό ως «Γραμματέας Έρευνας και Σχέσεων με τις Ορθόδοξες Εκκλησίες». Αργότερα έγινε ο πρώτος Ορθόδοξος συντονιστής της Επιτροπής για την Ιεραποστολή και τον Ευαγγελισμό (1984- 91) που προήδρευσε της Παγκόσμιας Διάσκεψης για την Ιεραποστολή στο Σαν Αντόνιο (1989).
Στη συνέχεια, τον Ιανουάριο του 1991, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάσισε την επανεγκαθίδρυση της Εκκλησίας της Αλβανίας. Δύο μήνες μετά τα 61α γενέθλιά του, ο Αναστάσιος έλαβε ένα τηλεφώνημα από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως με το ερώτημα εάν θα πήγαινε στην Αλβανία ώστε να εξακριβώσει εάν είχε απομείνει κάτι από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Αρχικά δεν επρόκειτο για μόνιμη αποστολή, παρά μόνο για να διαπιστώσει εάν και πώς η τοπική εκκλησία θα μπορούσε να αναβιώσει.
Ο Αναστάσιος εξηγεί: «Μόνο αργότερα ρωτήθηκα από τις αρχές του Πατριαρχείου εάν θα ήμουν πρόθυμος να αποδεχτώ την εκλογή σε Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας. Μετά από μια περίοδο περισυλλογής και προσευχής, ήμουν ανοιχτός, υπό τρεις όρους. Ο πρώτος ήταν ότι θα έπρεπε να είναι σαφές ότι αυτή ήταν η επιθυμία των Ορθοδόξων στην Αλβανία. Δεύτερον, ότι αυτή ήταν η επιθυμία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Τρίτον, ότι οι Αλβανικές αρχές θα αποδέχονταν αυτή την απόφαση. Διαφορετικά, η κατάσταση της εκκλησίας θα ήταν μόνο πιο δύσκολη. Η απάντησή μου ήταν πολύ λιγότερο από ναι! Ήμουν σαν τον Ιωνά που έψαχνε για μονοπάτι διαφυγής! Αλλά μέσα στην προσευχή μου έλεγα: «Γενηθήτω το θέλημά σου».
«Οι Ορθόδοξοι πράγματι με πίεζαν να μείνω. Πώς θα μπορούσα να τους αρνηθώ; Πώς θα μπορούσα να πω ότι είχα ένα διαφορετικό σχέδιο για το υπόλοιπο της ζωής μου; Προσεύχονταν για μένα κάθε μέρα. Το να παραμείνω στην Αλβανία θα σήμαινε ότι θα έβαζα στην άκρη όλες τις ιδέες που είχα για το τι θα έκανα με το υπόλοιπο της ζωής μου. Είχα στο νου μια ειρηνική συνταξιοδότηση στην Ελλάδα, δίνοντας διαλέξεις στο πανεπιστήμιο και γράφοντας βιβλία».
«Ήταν σημαντικό για μένα, όχι μόνο να μάθω Αλβανικά, αλλά να φροντίσω ώστε κάθε φορά που λέω κάτι, να το λέω όχι μόνο με έναν τρόπο που μπορεί να γίνει κατανοητό, αλλά να το λέω καλά».
Ένας από τους πιο σοβαρούς επενδυτές της Αλβανίας και δημιουργός θέσεων εργασίας
Οι γλωσσικές δεξιότητες, η εκπαίδευση και η ανέγερση εκκλησιαστικών κτιρίων είναι σημαντικά για τον Αρχιεπίσκοπο: «Η ανοικοδόμηση εκκλησιών συχνά συνεπάγεται περισσότερο από ένα απλό κτίριο για τη λατρεία. Όταν χτίζουμε ή να αποκαθιστούμε μια εκκλησία ή ένα μοναστήρι, συχνά πρέπει επίσης να ξαναφτιάξουμε τον δρόμο».
«Με όλα τα κατασκευαστικά της έργα, η εκκλησία έχει καταστεί ένας σημαντικός παράγοντας για την οικονομική ανάπτυξη της Αλβανίας. Είμαστε ένας από τους πιο σοβαρούς επενδυτές της Αλβανίας και δημιουργός θέσεων εργασίας».
Το πιο φιλόδοξο σχέδιο του Αναστάσιου, το οποίο θεωρεί ως το επιστέγασμα της αποστολής του στην Αλβανία, ήταν να ξαναχτίσει έναν Ορθόδοξο καθεδρικό ναό στα Τίρανα για να αντικαταστήσει αυτόν που κατεδαφίστηκε από την κομμουνιστική κυβέρνηση. Το όνομα που επέλεξε για τον καθεδρικό ναό ενσαρκώνει ό, τι κατάφερε να επιτύχει για την Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αλβανία και τον Αλβανικό λαό – την ανάσταση.
Οικουμενικό όραμα πέρα από μια Βαλκανική προοπτική
Ο Αρχιεπίσκοπος περιγράφει το οικουμενικό του όραμα: «Πέρα από μια Βαλκανική, Ευρωπαϊκή προοπτική, προσπαθούμε με σεβασμό και αγάπη να αγκαλιάσουμε όλη την εκκλησία και ολόκληρο τον κόσμο που ο ίδιος ο Χριστός ανέστησε, λύτρωσε και φώτισε με τον σταυρό και την ανάστασή Του. Το οικουμενικό όραμα προσφέρει μια ιδιαίτερη δύναμη, καρτερία και προοπτική για κάθε τοπική και συγκεκριμένη κατάσταση. Εκτός από αυτό, η έμφαση στην οικουμενικότητα και καθολικότητα της εκκλησίας, και η προσήλωση στον ενσαρκωμένο Λόγο του Θεού εν Αγίω Πνεύματι, προσφέρει στην Ορθόδοξη σκέψη και συνείδηση έναν ανοικτό ορίζοντα με απέραντη μεγαλοπρέπεια».
Ο διαθρησκειακός διάλογος, σημείωσε, δεν είναι απλά και μόνο ανταλλαγές λέξεων. «Ήταν σημαντικό να είμαι στην Επιτροπή για τον διάλογο με τις άλλες θρησκείες του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών. Εδώ μαθαίνεις ότι συχνά ο καλύτερος διάλογος πραγματοποιείται στην σιωπή, είναι αγάπη χωρίς επιχειρήματα».
Θα μπορούσαμε να μιλάμε για ώρες, αλλά και άλλοι δημοσιογράφοι περιμένουν έξω. Ο Αρχιεπίσκοπος καταλήγει με ένα χαμόγελο: «Μπορείς να κάνεις τη δουλειά σου μόνο με αγάπη και ταπείνωση! Αισθάνομαι ότι είμαι ακόμα όπως ο φοιτητής ή όπως ο ιεραπόστολος που εργάζεται για την δικαιοσύνη και την ειρήνη!».
Ο Αρχιεπίσκοπος Δρ. Αναστάσιος Γιαννουλάτος, (στην Αγγλική: Anastasios Yannoulatos, στην Αλβανική: Anastas Janullatos, γεννήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 1929) είναι ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας και ως εκ τούτου ο προκαθήμενος και επικεφαλής της Ιεράς Συνόδου της Αυτοκεφάλου Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας. Είναι ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έχει διατελέσει προκαθήμενος της Αλβανίας από το 1992. Με την ιδιότητα αυτή, ανοικοδόμησε την Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας από τα ερείπια και ξεκίνησε την σημαντική του συμβολή στον τομέα της υγείας, αλλά και έργων ανάπτυξης και παροχής βοήθειας έκτακτης ανάγκης, στον πολιτισμό, την οικολογία και την αποκατάσταση της ειρήνης. Από το 1984-1991, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος διετέλεσε συντονιστής της Επιτροπής του ΠΣΕ για την Παγκόσμια Ιεραποστολή και τον Ευαγγελισμό. Από το 2004-2013 υπήρξε Πρόεδρος για την Ευρώπη του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών, ενώ κατά τα έτη 1981-1990, διετέλεσε Tοποτηρητής της Iεράς Mητροπόλεως Eιρηνουπόλεως - Aνατολικής Aφρικής, όπου οργάνωσε και ανέπτυξε την Ορθόδοξη Ιεραποστολή, και από το 1983-1986 υπηρέτησε ως κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σήμερα είναι επίτιμος Πρόεδρος της Παγκόσμιας Διάσκεψης των Θρησκειών για την Ειρήνη.
Αρχείο φωτογραφιών: Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, ο Απόστολος της Ειρήνης
Ιερά Σύνοδος της Αυτοκεφάλου Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας
Βίντεο του ΠΣΕ: Η Ανάσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αλβανία
*Η Marianne Ejdersten είναι Διευθύντρια Επικοινωνίας στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών